Jednym ze sposobów dochodzenia wierzytelności jest złożenie przez wierzyciela wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika.
Podstawy ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy
Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika posiadającego status przedsiębiorcy, który stał się niewypłacalny, co oznacza, że nie wykonuje on wymagalnych zobowiązań lub gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas jeżeli zobowiązania wykonuje na bieżąco.
Nie można ogłosić upadłości:
- Skarbu Państwa,
- Jednostek samorządu terytorialnego,
- publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej,
- publicznych, samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej,
- instytucji i osób prawnych utworzonych w drodze ustawy oraz utworzonych w wykonaniu obowiązku nałożonego z ustawą,
- osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne,
- uczelni.
Upadłość może zostać ogłoszona także po śmierci przedsiębiorcy, o ile wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie złożony w ciągu roku od dnia jego śmierci.
Rodzaje upadłości
- Upadłość z możliwością zawarcia układu – ogłasza ją Sąd, w przypadku gdy zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu niż zostaliby zaspokojeni po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku dłużnika, chyba, że z uwagi na dotychczasowe zachowanie się dłużnika nie ma pewności, że układ będzie wykonany.
- Upadłość likwidacyjna – w przypadku gdy nie ma podstaw do ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, Sąd ogłasza upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika. Sąd może zmienić postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika na postanowienie o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, jeżeli podstawy przeprowadzenia takiego postępowania ujawniły się dopiero w toku postepowania. Sąd może także zmienić postanowienie o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika jeżeli podstawy przeprowadzenia takiego postępowania ujawniły się dopiero w toku postepowania.
Wniosek o ogłoszenie upadłości składany przez wierzyciela powinien zawierać:
- imię i nazwisko dłużnika, jego nazwę albo firmę, miejsce zamieszkania lub siedzibę, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa lub osoba prawna – reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników, odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia,
- oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika,
- okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie,
- informację czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu prawa papierów wartościowych,
- uprawdopodobnienie wierzytelności,
- wstępne propozycje układowe, jeżeli wierzyciel wnosi o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu
Wniosek ten może zawierać dodatkowo:
- wezwanie na rozprawę wskazanych przez wnioskodawcę świadków i biegłych,
- polecenie dłużnikowi dostarczenia na rozprawę dokumentów będących w jego posiadaniu np. aktualnego sprawozdania finansowego lub bilansu,
- zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub osób trzecich.
Do wniosku o ogłoszenie upadłości należy załączyć odpis z właściwego rejestru, jeżeli dłużnikiem jest przedsiębiorca wpisany do KRS lub innego rejestru a także odpisy wniosku oraz ewentualne dowody istnienia wierzytelności lub niewypłacalności dłużnika.
Koszty postępowania
Od wniosku o ogłoszenie upadłości należy uiścić opłatę stałą w wysokości 1000 złotych. Jeżeli: wniosek ten składa wierzyciel reprezentowany przez adwokata lub radcę prawnego, a wniosek nie odpowiada wymogom określonym w prawie upadłościowym i naprawczym, lub jest nienależycie opłacony, Sąd zwróci wniosek bez wezwania do uzupełnienia lub opłacenia wniosku.
Sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości dłużnika bądź postanowienie o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Na postanowienie o ogłoszeniu upadłości przysługuje zażalenie wyłącznie upadłemu. Na postanowienie o oddaleniu wniosku o ogłoszeniu upadłości przysługuje zażalenie wyłącznie wnioskodawcy. Od zażalenia pobiera się opłatę stałą w wysokości 200 złotych i wnosi się je w terminie 7 dni od ogłoszenia lub doręczenia postanowienia.